Οι φίλοι του μπλοκ

Τρίτη 4 Μαρτίου 2008

Καπετάνιος: Αποκριάτικο έθιμο της Αιγιάλης Αμοργού

Δεν έχει πιο βαρύ καημό
Σεβντάς που δεν τελειώνει
Σαν την αγάπη την κρυφή
Που δεν ξεφανερώνει


Κάθε χρόνο την Κυριακή της «Τυρινής» μια τέτοια αγάπη έχει την δυνατότητα να ξεχειλίσει στην επιφάνεια με τον πιο θαυμάσιο τρόπο!


Η πεμπτουσία του εθίμου ο «Καπετάνιος» βρίσκεται στο ότι ο νέος που επιλέγεται ή που επεδίωκε να γίνει Καπετάνιος, μπορεί να φανερώσει τον πραγματικό του έρωτα ή να προδώσει μια κρυφή αγάπη. Όσο θα μπορούσε να κρυφτεί ένα δυνατό πάθος σε ένα μικρό χωριό όπως η Λαγκάδα.


Έτσι λοιπόν το πρωί της Τυρινής όλοι οι νέοι του χωριού ασπρόμαυρα ντυμένοι και οι πιο μερακλήδες με τραγιάσκα και παραδοσιακό γιλέκο διακοσμημένο χιαστί με χρωματιστές κορδέλες, και βράκες με ζωνάρι στη μέση, παίρνουν τον δρόμο για την Παναγία την Επανοχωριανή. Τους συνοδεύουν οργανοπαίχτες τραγουδώντας μαντινάδες και κυρίως τον αποκριανό:


Περάσαν οι απόκριες…
Πάνε και οι τυρινάδες…


Τα παλιά χρόνια η επιλογή του Καπετάνιου γινόταν από τον παπά του χωριού, ο οποίος έριχνε ψηλά τον «γιλεό» (είδος άμφιου) κι όποιος τον έπιανε ντυνόταν επιτόπου με την πιο αρχοντική στολή για να ξεχωρίζει ως Καπετάνιος. Συνάμα στολίζεται το άλογο του και ντύνεται ο Μπαϊραχτάρης, ο συνοδός-φύλακας του Καπετάνιου. Φυσικά η όλη τελετή συνοδεύεται από φαγητό – ψάρι τηγανητό – καλό κρασί και μαντινάδες, μια πανδαισία στο όμορφο περιβάλλον της Επανοχωριανής. Μετά το φαγοπότι η πομπή ξεκινά για το χωριό, όπου τα νέα έχουν ήδη φτάσει από τα πιτσιρίκια που έσπευσαν να ανακοινώσουν το μαντάτο σε όλο τον κόσμο που αδημονεί . Το πρώτο παιδί που αναγγέλλει το μαντάτο ανταμείβεται με το πολυπόθητο χαρτζιλίκι.


Με λαχτάρα ο κόσμος περιμένει στην Πορτάρα, (την ανατολική είσοδο του χωριού) την πομπή. Ο Καπετάνιος επευφημείτε και όλοι μαζί κάνουν το γύρω του χωριού. Στη συνέχεια ο Καπετάνιος αυτοσχεδιάζει στιχάκια και μαντινάδες στις κοπέλες που συναντά και κερνά την παρέα του και τους παρευρισκόμενους στα καφενεία. Η τελευταία στάση και καθοριστική είναι στην Λόζα, όπου περιμένει όλος ο κόσμος.


Ο «Μπαϊραχτάρης» κρατώντας ένα κοντάρι, που στην κορυφή του έχει καρφωμένο ένα καρβέλι ψωμί, ένα κεφάλι τυρί και ένα κομμάτι μπακαλιάρο, κάνει τρεις γύρους στην πλατεία τον έφιππο Καπετάνιο με καλπασμό. Η μεγάλη στιγμή φτάνει όταν ο Καπετάνιος φανερώνει τον κρυφό του έρωτα προσκαλώντας μια από τις κοπέλες του χωριού να γίνει Καπετάνισσα. Γι’ αυτήν φυλάει το καλύτερο στιχάκι και τον πρώτο χορό, και δίνει φωτιά σε ένα γλέντι που κρατάει μέχρι αργά το βράδυ.


Ο Καπετάνιος και η παρέα του συνεχίζουν το γλέντι σε στέκια του χωριού με χορό και τραγούδι μέχρι το πρωί.


…Ήρθε κι Άγια Σαρακοστή
με τις εφτά βδομάδες….


Δημήτρης Συνοδινός
(από την έντυπη έκδοση του «Κάστρου της Αμοργού»)


Πατείστε εδώ για φωτογραφίες από τον Καπετάνιο 2005


Πατείστε εδώ για φωτογραφίες από τον Καπετάνιο 2006



Δεν υπάρχουν σχόλια: