Το μυστικό του πατριάρχη του ρεμπέτικου Γιώργου Κατσαρού - Θεολογίτη

Στο 5ο τεύχος (Μάιος 2004) του «Κάστρου της Αμοργού» δημοσιεύθηκε ένα αφιέρωμα στον λαϊκό μουσικό Γιώργο Κατσαρό - Θεολογίτη, που έχει μείνει στην ιστορίας ως «ο πατριάρχης του ρεμπέτικου». Ανάμεσα στο υλικό που δημοσιεύσαμε ήταν και η ληξιαρχική πράξη γεννήσεως του Κατσαρού, η οποία ανέφερε ότι γεννήθηκε το 1888 στην Αγία Μαρίνα της Αμοργού με γονείς τον Νικόλαο Θεολογίτη και την Άννα Στούπη.

Είχα ακούσει ότι ο Κατσαρός ήταν νόθος αλλά φυσικά δεν μπορούσα να το γράψω. Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία της εφημερίδας χτύπησε το τηλέφωνο.


«Είμαι η Καλλιόπη Νομικού από την Αμοργό, ξαδέλφη του Κατσαρού», έλεγε η γυναικεία φωνή. «Μου έστειλε την εφημερίδα η κόρη μου από την Αθήνα και θέλω να διορθώσετε κάποια πράγματα».


Μου ανέφερε τα καθέκαστα για τον Κατσαρό η κυρία Καλλιόπη και συμφωνήσαμε να συναντηθεί στο σπίτι της στο Ραχίδι με τον Πάνο Ψυχογιό και να του πει την αληθινή ιστορία του Κατσαρού, για να την μαγνητοφωνήσουμε. Ο Πάνος, πάντοτε πρόθυμος, συναντήθηκε με την κυρία Καλλιόπη. Ακολουθεί η συνομιλία τους.


Νίκος Νικητίδης



Καλλιόπη: Είμαι η Καλλιόπη Νομικού από την Αγία Μαρίνα, πρώτη ξαδέλφη του Γιώργου Κατσαρού και θα σας πω τα καθέκαστα.


Ο Κατσαρός γεννήθηκε στην Αθήνα. Είχε και μία αδελφή. Μετά που ηξαφανίσθη ο πατέρας που τα έκανε, τα έφερε τα παιδιά η μάνα τους στον πατέρα μου που ήτανε αδελφός της. Τα ‘χε 4-5 χρόνια ο πατέρας μου και μετά ήρθε και τα πήρε πάλι η μάνα τους, που είχε μπει σε δουλειά. Και η μάνα τους δούλευε κάτω εκεί στο Νέο Φάληρο σε μια μπυραρία που λεγότανε «Αχιβάδα».Κι ύστερι επέθανεν η μάνα και ξανάρθανε τα παιδιά στην Αμοργό.


Ο Νικόλαος Θεολογίτης, που γράφει το πιστοποιητικό, ήταν αδελφός της μάνας του και αδελφός του πατέρα μου. Η Άννα Στούπη ήταν η μάνα του Κατσαρού. Το Στούπη ήταν παρατσούκλι.

Πάνος: Το Στούπη πως βγήκε;


Καλλιόπη: Ήτανε λέει ένα βράδυ ο παππούς μου κάτω στο Χωριό σε καμία ταβέρνα και τα ηπίνανε κι ήταν άλλος ένας που τον ηγβάλανε Πιτιλάκη. Αφού ηπήε η ώρα αργά ησηκώθη ο Πιτιλάκης ότι θα έφευγε. Και λέει «το σπουδαίο είναι πως πιτιλίζει». Και βγαίνει ο παππούς μου και λέει «βρε δεν πιτιλίζει, μόνο στουπίζει». Με τι ασήμαντο πράγμα και βγάλανε στους δυο το σουσούμι. Ε, εκείνο ήτανε. Ο ένας Πιτιλάκης και ο άλλος Στούπης.


Πάνος: Και με τον Κατσαρό τι έγινε;


Καλλιόπη: Η Άννα Στούπη, δηλαδή ‘Αννα Θεολογίτη, έκανε τα παιδιά στην Αθήνα. Τον πατέρα τους δεν τον εγνωρίσαν καθόλου. Κάπου είχα ακούσει ότι «Τιμολέοντας» ήταν το επίθετό του. Και τα φέρνει η μάνα τους στην Αμοργό, στον πατέρα μου και σ’ αυτόν που γράφει Θεολογίτης Νικόλαος πως ήταν ο πατέρας τους. Ήταν αδέλφια αυτοί όλοι. Η μάνα λεγόταν Άννα, ο αδελφό της λεγόταν Νικόλας και ο πατέρας μου Μανόλης. Όλοι Θεολογίτες Κατάλαβες; Κι εδώ έχουν για άνδρα της τον Νικόλα Θεολογίτη, ενώ ήταν αδέρφια.
Στα παιδιά, επειδή δεν είχαν όνομα, τους έδωσαν εδώ οι θείοι το όνομα τους.


Ο παππούς μου είχε κάνει 3 γάμους. Με την πρώτη του γυναίκα έκανε ένα γιο που τον ελέανε Δημητρη. Με την δεύτερη δεν έκανε. Και με την Τρίτη έκανε 3 αγόρια και 3 κορίτσια. Ήταν ο πατέρας μου ο Μανόλης, ο Νικόλας Θεολογίτης, κι ένα άλλος που τονε λέανε Γιώργο, η μάνα του Κατσαρού η Άννα, μία Κατίνα και μία Αργυρώ. Κι αυτός ο Νικόλας Θεολογίτης είναι πατέρας εκείνου του Κώστα που ‘χει την Βούλα στο νεκροταφείο. Με τον Κώστα είμαστε ξαδέρφια. Ο πιο στενός συγγενής από τον πατέρα μου είναι ο Κώστας.


Πάνος: Επομένως ο Κατσαρός είναι πρώτος ξάδερφος δικός σας.


Καλλιόπη: Ε, ναι παιδάκι μου. Και μένα πρώτος ξάδερφος, και του Κώστα και της Παπαμάρκαινας του πατέρα πρώτος ξάδερφος. Κατάλαβες; Με του παπά Μάρκου τον πεθερό είμαστε ξαδέρφια.


Πάνος: Εσείς τον είχατε δει τον Κατσαρό; Είχατε κάποια επαφή μαζί του;


Καλλιόπη: Το 38 που ήρθε για τελευταία φορά στην Αμοργό τον είδα εγώ. Ήμουνα κι εγώ μικρή 7-8 χρονώ αλλά τον θυμάμαι. Πιο καλά θυμάμαι την αδερφή του. Σαν όνειρο τον έχω μεσ’ το νου μου αλλά την αδερφήν την θυμάμαι καλά.


Πάνος: Πως ήρθε το 38;


Καλλιόπη: Ήταν στην Αμερική κι ήρθαν για λίγο. Μετά έφυγαν οριστικά. Δεν εξανάρθαν από τότε.


Πάνος: Σας έστελνε γράμματα ο Κατσαρός;


Καλλιόπη: Τώρα τελευταία, όχι. Αλλιώς πρώτα έστελνε. Ρώτηξε όταν ήρθε στην Ελλάδα αν κάποιος υπάρχει στην Αγία Μαρίνα, νάρτει. Και του ‘παν ότι δεν υπάρχει κανένας. Εκ των υστέρων του είπε ο καθηγητής ο Νίκος ο Πράσινος πως η αξαδέλφη σου είναι στην Αγία Μαρίνα κι εχτυπιούντο που δεν ήρθε. Ήφευγε πια για Αμερική και δεν ημπορούσε ν’ ακυρώσει το εισιτήριο να ‘ρτει στην Αμοργό. Κι έφυγε ο άνθρωπος. Ο Κατσαρός δεν ήπαιξεν άλλο όργανο. Μόνο κιθάρα. Κι ούτε το ήλλαξε το όργανο αυτό. Και ήθελε να το στείλει εδώ στο μουσείο της Χώρας. Δεν ξέρω αν ήρθε αλλά έχω την αντίληψη ότι εχάθηκε στον δρόμο. Ήτανε παλαιό όργανο. Σκέψου, τόχεν 70 χρόνια. Ξαναρώτηξα άμα ήτον ο Μανόλης αλλά δεν ήρθεν τέτοιο πράγμα.